Sinh ra ở thời kỳ được miễn học phí, mua nhà đất giá rẻ, song hiện tại thế hệ 7x Trung Quốc phải đối mặt với sự đào thải trước người trẻ.
Năm nay, bố của Liu Hua, một Thống đốc Ngân hàng Thương mại ở sẽ nghỉ hưu ở độ tuổi ngoài 60. Cuộc sống của ông rồi chỉ quanh quẩn chợ búa và bếp núc. Nghĩ đến tình cảnh này, Liu Hua cảm thấy tiếc cho một người tài năng như bố sẽ phải trải qua cuộc sống hưu trí nhàm chán.
Điều mà Liu không bao giờ tưởng tượng được là sau 20 năm nữa cũng sẽ đến lượt thế hệ của anh. Thậm chí đối với nhiều người, ngay cả tuổi nghỉ hưu hợp pháp cũng trở nên xa xỉ - họ có rất ít cơ hội được làm việc đến tận lúc nghỉ hưu.
Liu Hua và Shen Yu học cùng đại học, sau khi tốt nghiệp đã vào một cơ quan tài chính nổi tiếng. Sau 20 năm tốt nghiệp, Liu Hua vẫn thi thoảng liên lạc với một số bạn cùng lớp bàn về chuyện công việc. Tuy nhiên, hai năm trở lại đây có sự khác biệt, số người tham gia họp lớp càng ít đi. Đặc biệt bữa tất niên, Liu Hua mời trong nhóm nhưng chỉ có một mình Shen Yu trả lời.
"Bạn mở to mắt nhìn xem, chúng ta đang ở đâu trong một thế giới to lớn như vậy? Phải chăng chúng ta đã bị thời đại bỏ rơi?", Liu Hua nói với bạn trong buổi tất niên. Người đàn ông tứ tuần lặng lẽ nhìn xung quanh, hầu hết đều là những cô gái, chàng trai tuổi đôi mươi ăn mặc đẹp, phấn khởi bàn về một vài trăm triệu kinh doanh. Ngược lại, hai anh ăn mặc giản dị, cổ lỗ, không giống người đẳng cấp.
 |
|
Người trung niên đang đối mặt với nguy cơ bị đào thải khi người trẻ ngày nay có năng lực, tiếp thu nhanh và mức lương phải trả cũng thấp hơn. Ảnh: Xuehua. |
Nhưng ngược lại, người ngoài nhìn vào, sẽ nghĩ Shen Yu và Liu Hua mới là đối tượng thế hệ 9x bây giờ ao ước.
Sinh vào thế hệ 7x, họ gần như bắt kịp tất cả những cải cách và mở cửa: về cơ bản họ được miễn phí học ở trường đại học chính quy, kết hôn khi giá đất rẻ, trong tay có đủ tiền mua vài căn, ba căn, thậm chí 4 căn hộ. Tuy nhiên, 40 năm sống trên đời, Liu Hua, Shen Yu và các bạn cùng lớp của họ đều không thể vượt qua cái gọi là "Tự do làm việc".
"Tự do làm việc" được định nghĩa là: "Miễn là bạn muốn, bạn có thể chọn làm một công việc kiếm ra tiền hay không". Điều ngày có nghĩa bạn không còn phải bận tâm làm việc chỉ để kiếm tiền nữa.
Có một sự trùng hợp ngẫu nhiên là sau năm mới, một số người bạn của Liu Hua đã nộp đơn từ chức. Trước đó, họ từng nắm vị trí trung tâm của các cơ quan lớn, nắm giữ mức lương hàng triệu tệ mỗi năm. Các đồng nghiệp của Liu Hua cho rằng, kinh doanh chịu áp lực rất lớn, sau gần 50 năm, xương cũng yếu dần, không còn linh hoạt như trước.
"So với công việc, sức khỏe quan trọng hơn bao giờ hết", một trong những bạn cũ của Liu Hua đã bỏ việc kinh doanh hàng trăm triệu tệ để chuyển sang chăm sóc sức khỏe, thay đổi cuộc sống, cho biết. Người bạn này rất giỏi thể thao ở trường đại học. Nhưng khi Liu Hua gặp lại hai năm trước, anh này cho biết cơ thể đã gần như suy kiệt.
Cạnh tranh khốc liệt với người trẻ
Nếu như đầu những năm 1990, khi Liu Hua và Shen Yu đi học đại học, số tuyển sinh cao đẳng và đại học chưa đến một triệu, thì đến năm 2012, số lượng tuyển sinh là 6,85 triệu và tỷ lệ nhập học cao tới 74,86%. Đây là nguồn nhân lực khổng lồ, ra trường cạnh tranh với người trung niên.
Một số công ty sẵn sàng tìm kiếm "người cũ". Lý do họ có kinh nghiệm và bình tĩnh xử lí công việc. Liu Hua cũng gặp cơ hội này trước đó, giá do bên kia đưa ra gấp đôi thu nhập hiện tại của anh. Lúc đầu vẫn còn chút cám dỗ, nhưng cuối cùng anh từ chối.
"Lương ở các công ty vừa và nhỏ có vẻ cao, nhưng nền tảng kinh doanh kém. Là người đứng đầu bộ phận, nhiệm vụ rất nặng nề và trách nhiệm lớn. Nếu làm không được, bạn sẽ bị đuổi việc ngay", Liu nói. Anh chuyển đến bộ phận hậu kỳ của công ty mình vài năm trước. Mặc dù việc kinh doanh nhiều, nhưng không có áp lực. Liu cũng nhận ra một điều, số lượng người trung niên như anh ở nơi làm việc không còn nhiều nữa. Họ đã đi đâu?
Chỉ một số rất ít người, chẳng hạn như bạn bè của Liu Hua, về cơ bản đã hoàn thành tự do tài chính, vì vậy, vào đầu những năm 40 tuổi, cả hai vợ chồng đã về hưu.
Trong nhóm ít rời bỏ công việc, chiếm tỷ lệ lớn là các giám đốc điều hành. Theo thống kê của Securities Times Data Bao vào tháng 1/2019, độ tuổi trung bình của các giám đốc điều hành cấp cao của các công ty niêm yết đạt 48,59 tuổi. Về thành phần tuổi tác, các giám đốc điều hành từ 30 đến 39 tuổi chiếm 15,18%, còn lại đều trên 40.
Cùng lớp với Liu Hua có một người bạn làm công ty truyền thông, gần 50 tuổi vẫn vật lộn đi làm, dường như không có ngày nghỉ và thường về nhà vào lúc 11h đêm. Cuối tuần, không có! Ngày lễ, cũng không!
Cuộc sống kiểu này Liu Hua không thể tưởng tượng được, nhưng mọi người hoàn toàn tự nguyện. Đến tuổi này cơ thể như chiếc xe đã chạy ngàn cây số, như ngôi nhà đã tồn tại vài chục năm, việc "xuống cấp" là không thể tránh khỏi.
Liu Hua thử đếm trên đầu ngón tay, rất nhiều người có tuổi lần lượt rời công ty. Gần một nửa trong số họ chọn khởi nghiệp, ví dụ, các bạn cùng lớp của anh đang tìm phương hướng mới như kinh doanh, làm nhựa PE hay rút một số tiền lớn để đầu cơ cổ phiếu. Có một người bạn của anh từng kiếm được tài sản cả trăm triệu tệ, nhưng bây giờ đang rơi vào khủng hoảng, các cổ đông cũng bỏ đi hết. Một người bạn khác mới khởi nghiệp vài năm, đã thu được nhiều tiền nhưng vẫn đang tìm kiếm hướng đi khác.
Nhiều công ty lớn, như Jingdong đã tuyên bố sẽ lọc bớt các phó chủ tịch của mình, hoặc Baidu tuyên bố khởi động chiến dịch nghỉ hưu.
Riêng với nghề Internet, người trung niên - lứa đầu tiên lớn lên với Internet và đóng góp nhiều nhất cho Internet Trung Quốc - đang cùng nhau đối mặt với số phận bị loại bỏ. Lý do là sau tuổi 30, kiến thức được cập nhật chậm hơn, người trung niên ít dùng các phần mềm mới, hoặc bị đánh giá là không đủ nhiệt tình, trong khi lại phải trả lương cao hơn so với người trẻ.
Cạnh tranh xã hội sẽ không bao giờ giảm, mà sẽ ngày càng phong phú hơn. Người trung niên không thể tránh khỏi điều này, chỉ có cách hoặc nghỉ, hoặc tăng cường sức mạnh của bạn và tìm ra hướng đi phù hợp.
Huyền Trang (Theo Xuehua)
0 nhận xét:
Đăng nhận xét